ياشاسين اذربايجانيم.
بو گوزل شعری اوخوماساز الیزدن گئتدی مندن دئماق
چهارشنبه سوری کریمی مراغه ای دن
قیش چیخدی گزیر کوچه نی بو تازه جوانلاریوخ یوخ نه جاوان درس تمدن اوخویانلار
چون مدرسه قورتولدی چیخوب ائیله تماشا
چارراه خیاباندا دوشوب گؤر نئجه غوغا
قیزلار کی چیخور مدرسه دن خیلی دل آرا
نازیله گئدیر منزله گویا که مارالدی
بیردننازیله گئدیر منزله گویا که مارالدی
بیردن [...]
Filed under: تورکی شعرلر Türkcə şeirlər, کریمی مراغه ای | Tagged: چهارشنبه سوری, چرشنبه سوری شعری, کریمی مراغه ای نین شعرلری, کریمی نین تورکجه شعرلری, گولمه لی شعر, آذربایجان شعرلری, اشعار کریمی مراغه ای, تورکی شعر, شعرهای کریمی مراغه ای | Leave a Comment »
باهار – نسیمی دن بایرام اوچون تورکی شعر
باهار
بهار اولدي گل اي دلبر تماشا قيل بو گلزاره
بوراخدي غنچه لر پرده، بشارت بولبول زاره
شقايق پرده دن چيخدي بوياندي باغ ايله بستان
ايرشدي گلشني حسنون بوياندي رنگ ازهاره
مني منع ائتمه اي زاهد، گوونمه ذكره اي صوفي
كي سن مغرورسان ذكره منم مشتاق ديداره
كي هر بلهم اضل بيلمز ندور كي عشقين احوالي
ايرشمز قاصرين عقلي بو [...]
Filed under: تورکی شعرلر Türkcə şeirlər, عمادالدین نسیمی | Tagged: نسیمی, باهار بایرامی شعری, باهار شعری, تورکی شعر, شعر ترکی بهار, عمادالدین نسیمی | Leave a Comment »
من گئتسم – ممد آراز
من گئتسم
من گئتسه م، دره لر، داغلار قالاجاق
مئشه لر، چمنلر، باغلار قالاجاق
بولودلار قالاجاق، آغلار قالاجاق
ائي منيم ياشاماق، يازماق هوسيم
تک سني اوزومله آپاراسييام
ديرمان زيروه لره يئل قاناديندا
توکول دنيزلره سئل قاناديندا
بير آغي، باياتي، ديل قاناديندا
بير يووا قورماسان آي قورو سسيم
من سني اوزومله آپاراسييام
هله اوچقونلارا ايندي تانيشام
سينيق قايالاري ياماماميشام
هله نه ارکيم وار بئله [...]
Filed under: باشقا شاعیرلر, تورکی شعرلر Türkcə şeirlər | Tagged: ممد آراز, ممد آراز شعرلری, من گئتسم تورکی شعر, محمد آراز, آذری شعر, آذربایجان شعرلری, اشعار ترکی ممد آراز, تورکی شعر, تورکجه شعرلر | Leave a Comment »
آذربایجان
آذربايجان روحوم جانيم
دامارلاردا گزن قانيم
سهنديله ساوالانيم
آذربايجان- آذربايجان
لعل ومرجان داغي- داشي
خائين چيخان يار يولداشي
بو ايرانين ديل سيز باشي
آذربايجان- آذربايجان
قورتارمييان چولو گولدن
ظولميله قيريلان بئلدن
قارداشلارين وئرن الدن
آذربايجان- آذربايجان
طلسمده قاليب اركين
شام قازانين قيلدين تركين
قازيلار گوي مچيد كوكين
آذربايجان- آذربايجان
يادلار دئيير يالان سوزلر
كور اولسون پيس باخان گوزلر
عاقيل ايشين سونون گوزلر
آذربايجان- آذربايجان
هاني صابير، هاني معجز
يارادسينلار سوزده معجز
ايستكلري [...]
Filed under: باشقا شاعیرلر, تورکی شعرلر Türkcə şeirlər | Tagged: معجز, نجار اوغلو, وطن, وطنیمیز, یاشاسین آذربایجان, یاشاسین آزربایجان, گوزل شعر آذربایجان اوچون, آنا یوردوم آذربایجان, آنا یوردوموز, آذربایجان, آذربایجان حاقیندا گوزل ماهنی, آذربایجان شعری, آذربایجانیم, اودلار یوردو آذربایجان, ارکین, بابک, تورکی شعر, دیل, سهند, ساوالان, ستارخان, شعر ترکی آذربایجان, صابیر | Leave a Comment »
نی کیمی – فضولی
نی کیمی
ناله دن دير ني كيمي آوازه ي عشقيم بلند
ناله تركين قيلمارام ني تك كسيلسم بند- بند
قيل مدد اي بخت، يوخسا كام دل ممكن دئيل
بويله كيم اول دلربا بي درد دير من دردمند
داغ لر دير اودلو كوكسوم دن قاراسي قوپماميش
يا ثبات عشق ايچون اود اوزره بير نئچه سپند
آچيلير كونلوم گهي كيم [...]
Filed under: تورکی شعرلر Türkcə şeirlər, محمد فضولی | Tagged: فضولی, فضولی دن تورکی شعر, ممد فضولی آذربایجان شعرلری, محمد فضولی, محمد فضولی نین شعرلری, نی کیمی, اشعار ترکی فضولی, تورکی شعر, تورکجه شعر | Leave a Comment »
قايالاردا يازيلاجاق
قايالاردا يازيلاجاق
قاشلاريندا دويولان سس
گوزلرينده اويولان سس
سكوتوندا ياييلان سس
تاريخلره يازيلاجاق
اوره گينده اوله ن ديله ك
آچيلاجاق چيچك- چيچك
او يئنيلمز بير هئيكل تك
قايالاردا قازيلاجاق
كولونده ساخلاديغين كوز
كونلونده ايزله ديگين ايز
ديلينده دئمه ديگين سوز
گوزلريندن سزيله جك
آجيغيني بوغما يولداش
قوي آچيلسين ياواش- ياواش
گوزونده گيزله ديگين ياش
بولوتلاردان سوزوله جك
يئرلر منيم، گويلر منيم
آچيلدي الهام شهپريم
ماوي گويده ميصرعلريم
دورنالار تك دوزوله [...]
Filed under: باشقا شاعیرلر, تورکی شعرلر Türkcə şeirlər | Tagged: قایالار, آذربایجان شعرلری, تورکی شعر, تورکجه شعرلر | Leave a Comment »
اؤز دیاریمدا وطن سیزله میشم
اؤز دیاریمدا وطن سیزله میشم
بير گورچين كيمي دنسيز له ميشم
بلبلم يازدا چمن سيز له ميشم
اسكيدن شانلي شرفلي ائليديم
دشمنه قارشي امان سيز سئليديم
زيروه سي چنلي دومانلي بئليديم
ايندي مدت دي كي چنسيز له ميشم
منده اردم لي ارن لر واريميش
ستارا بابكه تاي لار ياشاميش
اوقدر ائل جه بيلن لر ياشاميش
ايندي من ارسيز ارن سيز له [...]
Filed under: باشقا شاعیرلر, تورکی شعرلر Türkcə şeirlər | Tagged: وطن, یاشاسین آذربایجان, آیتک آذر نژاد, آذربایجانیم, تورکی شعر, دیاریم | Leave a Comment »
آنا دیلیم – تورکی شعر فریبا ابراهیمی
آنا دیلیم
سنله ياشاييرام، سنينله وارام
حيات پيكريمه، گوز آنا ديليم
سنسن اسكي گونوم، گله جه ييمده
يابانجي سوزلره، دوز آنا ديليم
حيات اينجه ليين، گول بوداغيندا
شيرين نغمه لري، يار دوداغيندا
شعير چيچكلرين، موغام باغيندا
سويله سن سئويملي سوز آنا ديليم
يالتاقليق قوخوسو، سنه چاتماسين
قارشي چيخ ياساغا، حاققين باتماسين
ائله آرخالان كي، سني آتماسين
صنعت درياسيندا، اوز آنا ديليم
سمادان گئنيش [...]
Filed under: باشقا شاعیرلر, تورکی شعرلر Türkcə şeirlər | Tagged: فریبا ابراهیمی, یاشاسین آنا دیلیم, آنا دیلی, آنا دیلیم, آذربایجان دیلی, تورکی شعرلر, تورکجه شعر, دیل, شعر ترکی | Leave a Comment »
آراز چایی
آراز چایی
ديلده هاراي سالان کسين
ايچي آز يانار- آز يانار
بير درديم وار سازا دئسه م
اينان، ساز يانار- ساز يانار
آراز دئييب قارغايان وار
آراز دئييب آغلايان وار
قورد آغزيني باغلايان وار
دئسه م، سوز يانار- سوز يانار
بو داغلارين ديلي چاي دي
بو چاي يامان دلي چاي دي
ليلي، سولاري ديل آچايدي
يوخسا، يازيانار- ياز يانار
منيم بو ديو صبريمه باخ
گورن، [...]
Filed under: باشقا شاعیرلر, تورکی شعرلر Türkcə şeirlər | Tagged: آراز, آراز چایی, آراز شعری, تورکی شعر, روستم بهبودی, رستم بهبودی, شعر ترکی اراز | Leave a Comment »
احسان اولسون – معجز شبستری
احسان اولسون
گويلومي ايسته سه هر كيمسه هراسان اولسون
اودا من تك گوروم آخيرده پريشان اولسون
مين گويول حسرت نانيله پريشان اولسا
قويمارام دلبريمين زلفي پريشان اولسون
هر كيم ايستير وطنيندن قاچا ديوانه كيمين
تا اولونجه قالا غربتده، مسلمان اولسون
مومن كامل ايديم بنده فراوانليغدا
كافر اولدوم، بو گرك كي باهاليقدان اولسون
بوش يئره خلقه پلو وئرمه، منيم حقيمي وئر
شول [...]
در مورد شمار سخنگویان به زبان ترکی آذربایجانی، اتفاق نظری وجود ندارد و برآوردها متفاوت است. موجب عمدهٔ این تفاوت، عدم ارائهٔ آمار رسمی از سوی دولت ایران است. تمامی ارقام ارائه‌شده بر اساس تخمین است.
منابع پژوهشی جمعیت گویشوران زبان ترکی آذربایجانی در ایران را ۱۵ میلیون نفر ذکر می‌کنند.[۱۱] تحقیقی نیز که در این مورد در ایران صورت گرفته این عدد را تأئید می‌کند:
در یک آمارگیری در سال ۱۳۸۱/۲۰۰۲ در ایران، ۲۳٫۳ درصد از ایرانیان زبان مادری خود را ترکی آذربایجانی عنوان کردند.[۱۲]
جمعیت ایران در آن سال ۶۶٬۶۲۲٬۷۰۴ نفر برآورد شده‌است.[۱۳] که با این حساب شمار آذربایجانی‌زبانان ایران در آن سال ۱۵٬۵۲۳٬۰۹۰ نفر بوده‌است.
کتابچهٔ سازمان سیا بنابر تخمینی که آمریکا در سال ۱۹۴۳ در مورد اقوام ایران انجام داده‌است، شمار سخنگویان ترکی آذربایجانی را ۲۴٪ تخمین زده‌است . (با در نظر گرفتن قشقایی‌ها). تخمین دانشنامهٔ زبان کمبریج [۴] (منبع ۲) برای سال ۱۹۸۶، ۱۲ میلیون در کل و ۷ میلیون در ایران (۱۵٪) بوده‌است (با احتساب قشقایی‌ها). دانشنامهٔ بین‌المللی زبانشناسی [۵] نیز در تخمین سال ۱۹۸۶، تعداد سخنگویان به این زبان در ایران را ۷۷۶۰۰۰۰ نفر (۱۶٪ درصد) براورد می‌کند که به تخمین دانشنامهٔ زبان کمبریج بسیار نزدیک است. تفاوت تخمین سیا و این دو مرجع را می‌توان ناشی از تحولات اجتماعی بین ۱۹۴۳ تا ۱۹۸۶ و مهاجرت ترکان به تهران و دیگر مناطق ایران و همچنین سکنی گزیدن عشایر قشقایی در شهرها دانست.
سازمان سیا در سال ۲۰۰۸ جمعیت ترک‌زبانان جمهوری آذربایجان را ۹۰٫۳٪ از مردم آن کشور گزارش کرده‌است. جمعیت آن جمهوری در سال ۲۰۰۸ برابر با ۸٬۱۷۷٬۷۱۷ نفر اعلام شده‌است که با این حساب ۷٬۳۸۴٬۴۷۸ نفر از مردم جمهوری آذربایجان به ترکی آذربایجانی سخن می‌گویند.[۱۴]
همچنین با توجه به آمار سایت اتنولوگ جمعیت ترک زبانان آذربایجانی ایران ۱۱٫۲۰۰٫۰۰۰ نفر اعلام گردیده است.[۱۵]
No comments:
Post a Comment